Αντιμετώπιση της Ατοπικής Δερματίτιδας

Η Ατοπική Δερματίτιδα (γνωστή και ως έκζεμα) είναι μια μακροχρόνια νόσος που προκαλεί έντονη φαγούρα (κνησμό), ξηρότητα, «σκάσιμο» και πόνο στο δέρμα.¹ Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ιδιαίτερα επώδυνα, ενώ ο διαρκής κνησμός μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στον ύπνο και να επηρεάσει την παραγωγικότητα και την συγκέντρωση στο σχολείο ή τη δουλειά.^1,2,3 Στην Ατοπική Δερματίτιδα υπάρχουν περίοδοι που τα συμπτώματα είναι λιγότερο αισθητά (υφέσεις) και περίοδοι που τα συμπτώματα γίνονται πιο σοβαρά (εξάρσεις).^1,2,3,7

Η σοβαρότητα της Ατοπικής Δερματίτιδας μπορεί να διαφέρει πολύ από ασθενή σε ασθενή. Τα άτομα με ήπια νόσο μπορεί να εμφανίζουν περιορισμένη ξηροδερμία σε μικρές περιοχές του δέρματος που κατά καιρούς προκαλούν φαγούρα, ενώ σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, η Ατοπική Δερματίτιδα μπορεί να προκαλέσει εκτεταμένη φλεγμονή του δέρματος σε όλο το σώμα και συνεχή φαγούρα.⁷

Οι ασθενείς με Ατοπική Δερματίτιδα παρουσιάζουν έντονη ξηροδερμία, επειδή το δέρμα τους δεν μπορεί να συγκρατήσει πολλή υγρασία. Αυτή η ξηρότητα μπορεί να κάνει το δέρμα πιο πιθανό να αντιδράσει σε ορισμένα ερεθίσματα, προκαλώντας φαγούρα και πόνο.⁷

Τι προκαλεί τις εξάρσεις;

Η ατοπική δερματίτιδα μπορεί να παρουσιάζει περιστασιακά επιδείνωση, μία κατάσταση γνωστή ως έξαρση. ⁴ Οι εξάρσεις μπορεί να προκληθούν είτε από παράγοντες που ερεθίζουν το δέρμα όταν έρχονται σε επαφή με αυτό, είτε επειδή ο οργανισμός αντιδρά σε κάτι, όπως π.χ. ένας ιός ή μια αλλεργία.⁶

Οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει μια έξαρση ονομάζεται εκλυτικός παράγοντας.³  Στους συνήθεις εκλυτικούς παράγοντες περιλαμβάνονται:⁶

• Παράγοντες στους οποίους έχετε αλλεργία, όπως η γύρη, η μούχλα, η σκόνη ή ορισμένες τροφές
• Ρούχα από υφάσματα που μπορούν να ερεθίσουν το δέρμα, όπως το μαλλί
• Απορρυπαντικά ρούχων με αρώματα ή βαφές
• Άγχος (στρες)
• Καπνός του τσιγάρου
• Κρυολόγημα ή γρίπη
• Υπερβολική ζέστη ή υπερβολικό κρύο

Τι μπορώ να κάνω για να συμβάλω στην πρόληψη των εξάρσεων;

Η πρόληψη όλων των εξάρσεων δεν είναι εφικτή. Ωστόσο, οι παρακάτω συμβουλές μπορεί να ανακουφίσουν το δέρμα σας και να μειώσουν τη συχνότητα εμφάνισης των εξάρσεων:

	Ένα χλιαρό μπάνιο ή ντους διάρκειας έως 15 λεπτά μία φορά την ημέρα — το ζεστό μπάνιο με μεγάλη διάρκεια μπορεί να ξηράνει το δέρμα8
	Η χρήση σαπουνιών ή αφρόλουτρων χωρίς άρωμα – εφαρμόζετε απαλά στο δέρμα6
	Στέγνωμα του δέρματος με απαλό ταμπονάρισμα και χωρίς να το τρίβετε8
	Η εφαρμογή ενυδατικών παραγόντων όταν αισθάνεστε το δέρμα σας ξηρό — αποφεύγετε τους ενυδατικούς παράγοντες με αλκοόλ, αρώματα ή βαφές και συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για τους τύπους ενυδατικών παραγόντων που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε8
	Η χρήση υγραντήρα, ειδικά εάν η ατμόσφαιρα στο σπίτι είναι ξηρή3

Πώς να αντιμετωπίσετε μια έξαρση

Τι μπορώ να κάνω για να αντιμετωπίσω το ξηρό και επώδυνο δέρμα;

Η Ατοπική Δερματίτιδα προκαλεί έντονη φαγούρα και μπορεί να είναι πολύ δελεαστικό να ξύσετε τις πληγείσες περιοχές του δέρματος.⁷ Οι παρακάτω συμβουλές μπορεί να σας βοηθήσουν να αποφύγετε το ξύσιμο και τον τραυματισμό του δέρματος:

	Φροντίζετε τα νύχια σας να είναι κομμένα κοντά για να μην τραυματίζετε το δέρμα σας όταν ξύνεστε8
	Προσπαθείτε να αγγίζετε το δέρμα σας με την εξωτερική πλευρά της παλάμης σας αντί να χρησιμοποιείτε τα νύχια σας3
	Φοράτε ρούχα με χαλαρή εφαρμογή για να αποφύγετε την άσκηση πίεσης στο δέρμα σας3
	Κάνετε ένα δροσερό ντους ή μπάνιο3

Κάποιοι ασθενείς αναφέρουν ότι το φως του ήλιου βοηθά στη βελτίωση της αίσθησης της φαγούρας. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η χρήση αντηλιακού είναι πολύ σημαντική όταν βρίσκόμαστε σε εξωτερικούς χώρους. Επιλέξτε ένα αντηλιακό χωρίς αρώματα, βαφές ή αλκοόλ.³

Πως μπορώ να βελτιώσω τον ύπνο μου;

Ο διαρκής κνησμός μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στον ύπνο. Για να βελτιώσετε την ποιότητα του ύπνου σας, μπορείτε να: ³

• Εφαρμόζετε κάποιον ενυδατικό παράγοντα στο δέρμα σας πριν κοιμηθείτε
• Επιλέξετε σεντόνια από ελαφριά και βαμβακερά υφάσματα
• Φροντίζετε να υπάρχει υγραντήρας στο υπνοδωμάτιό σας για να μην είναι ξηρή η ατμόσφαιρα

Πώς να διαχειριστείτε το άγχος που προκαλείται από την Ατοπική Δερματίτιδα

Η Ατοπική Δερματίτιδα είναι μία νόσος που εκτός από το δέρμα μπορεί να επηρεάσει και την συναισθηματική ζωή των ασθενών. Η χρονιότητα της νόσου, ο έντονος κνησμός, οι διαταραχές του ύπνου και η κοινωνική απομόνωση συνδέονται με αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των ασθενών με Ατοπική Δερματίτιδα. Σε μερικούς ασθενείς η νόσος μπορεί να προκαλέσει άγχος και ανησυχία, ενώ η νόσος σχετίζεται και με συννοσηρότες όπως η κατάθλιψη.^3,7

Παρακάτω αναφέρονται μερικές συμβουλές που μπορεί να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε καλύτερα το άγχος:³

	Δοκιμάστε διαλογισμό, ασκήσεις αναπνοής ή άλλες τεχνικές χαλάρωσης
	Κρατήστε ημερολόγιο
	Αφιερώστε χρόνο σε υπαίθριες δραστηριότητες
	Κάντε σωματική άσκηση
	Ασχοληθείτε με δραστηριότητες που απολαμβάνετε — και οι οποίες θα μπορούσαν να «τραβήξουν» την προσοχή σας από την ατοπική δερματίτιδα
	Απευθυνθείτε στον γιατρό σας εάν χρειάζεστε περαιτέρω βοήθεια στη διαχείριση του άγχους ή των συναισθημάτων σας.

ΠΗΓΕΣ

1. National Institutes of Health, National Institute of Allergy and Infectious
Diseases: https://www.niaid.nih.gov/diseases-conditions/eczema-atopic-dermatitis
2. Vakharia et al. (2017). Burden of skin pain in atopic dermatitis. Annals of Allergy, Asthma & Immunology, 119(6), P548-552.E3. Retrieved from: https://www.annallergy.org/article/S1081-1206(17)31127-4/fulltext
3. Allergy and Asthma Network: https://allergyasthmanetwork.org/what-is-eczema/ coping-with-eczema
4. American Academy of Dermatology: https://www.aad.org/public/diseases/eczema/types/atopic-dermatitis/symptoms
5. National Institutes of Health, National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and
Skin Diseases: https://www.niams.nih.gov/health-topics/atopic-dermatitis#tab-symptoms
6. National Institutes of Health, National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and
Skin Diseases: https://www.niams.nih.gov/health-topics/atopic-dermatitis#tab-living-with
7. National Health Service: https://www.nhs.uk/conditions/atopic-eczema/
8. National Institutes of Health, National Institute of Allergy and Infectious Diseases: https://www.niaid.nih.gov/diseases-conditions/eczema-treatment
9. National Institutes of Health, National Institute of Allergy and Infectious Diseases: https://www.niaid.nih.gov/diseases-conditions/eczema-complications
10. U.S. National Library of Medicine, MedlinePlus: https://medlineplus.gov/eczema.html