Αναζητούμε προσωπικές λύσεις για κάθε μέρα
Διάγνωση και Τύποι Διαβήτη
Υπολογίζεται πως 415 εκατομμύρια ενήλικων νοσούν σήμερα από Διαβήτη παγκοσμίως
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι μια από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες απειλές Yγείας του 21ου αιώνα. Κάθε χρόνο όλο και περισσότεροι άνθρωποι αναγκάζονται να ζήσουν στη νέα πραγματικότητα της νόσου τους, η οποία μπορεί να καταλήξει σε επιπλοκές που αλλάζουν τον τρόπο ζωής. Υπολογίζεται πως 415 εκατομμύρια ενήλικων νοσούν σήμερα από Διαβήτη παγκοσμίως, υπάρχουν όμως ακόμη 318 εκατομμύρια ενήλικες με μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη! Τα δεδομένα αυτά καταδεικνύουν αυξημένο κίνδυνο επιπολασμού του Σακχαρώδους Διαβήτη παγκοσμίως.
Τι είναι ο ΣΔ
Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης;
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι μια χρόνια νόσος κατά την οποία το πάγκρεας δεν μπορεί να παράξει αρκετή ινσουλίνη ή δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει ικανοποιητικά την ινσουλίνη που παράγει
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι μια χρόνια νόσος κατά την οποία το πάγκρεας δεν μπορεί να παράξει αρκετή ινσουλίνη ή δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει ικανοποιητικά την ινσουλίνη που παράγει. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται στο πάγκρεας και είναι απαραίτητη, αφού ρόλος της είναι η μεταφορά της γλυκόζης από το αίμα στα κύτταρα. Η γλυκόζη χρησιμοποιείται από τον οργανισμό για την παραγωγή ενέργειας. Η έλλειψη ή η μη αποτελεσματική λειτουργία της ινσουλίνης προκαλεί την αύξηση των επιπέδων γλυκόζης (υπεργλυκαιμία), τα οποία οδηγούν σε διάφορες επιπλοκές στον οργανισμό.
Τρόποι Διάγνωσης
Τρόποι Διάγνωσης
Η διάγνωση του Σακχαρώδους Διαβήτη στηρίζεται στα αποτελέσματα αιματολογικών εργαστηριακών ελέγχων των επιπέδων γλυκόζης είτε σε τυχαία εξέταση είτε επί της εμφάνισης συμπτωμάτων:
Συμπτώματα Σακχαρώδους Διαβήτη
Τα Συμπτώματα είναι παρόμοια και στους δύο τύπους Σακχαρώδους Διαβήτη και περιλαμβάνουν πολυδιψία, ξηροστομία, πολυουρία, μειωμένη αντοχή, έντονη κόπωση, πολυφαγία, απότομη απώλεια βάρους και θολή όραση.
Τα Συμπτώματα είναι παρόμοια και στους δύο τύπους Σακχαρώδους Διαβήτη και περιλαμβάνουν πολυδιψία, ξηροστομία, πολυουρία, μειωμένη αντοχή, έντονη κόπωση, πολυφαγία, απότομη απώλεια βάρους και θολή όραση. Πιο συγκεκριμένα, όταν τα επίπεδα γλυκαιμίας είναι υψηλότερα του κανονικού, η γλυκόζη περνάει στα ούρα. Για να αποβάλουν τη μεγάλη ποσότητα γλυκόζης, οι νεφροί αποβάλλουν και νερό. Μπορούμε να πούμε δηλαδή, ότι ουρούμε συχνότερα και πίνουμε συχνότερα υγρά για αντικατάσταση των υγρών που έχουν αποβληθεί. Επίσης, όταν ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη, τα κύτταρα δεν παίρνουν τη γλυκόζη που χρειάζονται για να παράξουν ενέργεια και έτσι μπορεί να αισθάνεστε κουρασμένοι. Τα συμπτώματα αυτά έρχονται μετά από αρκετό διάστημα ενώ στην αρχή μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου συμπτώματα.
Οι εργαστηριακές εξετάσεις που απαιτούνται για την διάγνωση είναι:
- Μέτρηση γλυκόζης πλάσματος νηστείας
- Μέτρηση μεταγευματικής γλυκόζης
- Μέτρηση καμπύλης σακχάρου
- Μέτρηση γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c)
Κάθε εξέταση από τις παραπάνω έχει διαφορετική τιμή παθολογικής υπεργλυκαιμίας και θα πρέπει να επιβεβαιώνεται με δεύτερη εξέταση.
Έλεγχος επιπέδων σακχάρου στο αίμα σε Διαβητικούς ασθενείς
| Χρόνος | Τιμή Γλυκόζης Αίματος |
| Πριν από τα γεύματα (νηστείας) | 80-130 mg/dL |
| Δύο ώρες μετά από τα γεύματα (μεταγευματική γλυκόζη) | <180 mg/dL |
| HbA1c | <7% |
Η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική αφού ο ΣΔ είναι μια εξελισσόμενη νόσος, συχνά ασυμπτωματική στα πρώιμα στάδια και συνεπώς ο τακτικός εργαστηριακός έλεγχος μπορεί να οδηγήσει σε ταχύτερη διάγνωση και καλύτερη αντιμετώπιση της νόσου!
Ποια άτομα όμως πρέπει να ελέγχονται για Σακχαρώδη Διαβήτη;
Συστήνεται σε όλους τους ανθρώπους >45 ετών να πραγματοποιούν τακτικούς ελέγχους των επιπέδων της γλυκόζης του αίματος
Συστήνεται σε όλους τους ανθρώπους >45 ετών να πραγματοποιούν τακτικούς ελέγχους των επιπέδων της γλυκόζης του αίματος. Υπάρχουν όμως κάποιοι προδιαθεσιακοί παράγοντες που επιβάλουν οι έλεγχοι αυτοί να ξεκινούν και από μικρότερες ηλικίες. Τέτοιοι παράγοντες είναι:
- Παχυσαρκία
- Οικογενειακό ιστορικό Διαβήτη σε συγγενείς πρώτου βαθμού
- Μειωμένη σωματική δραστηριότητα
- Ιστορικό Διαβήτη κύησης ή γέννησης παιδιού με σωματικό βάρος γέννησης >4,1kg
- Αρτηριακή υπέρταση
- Δυσλιπιδαιμία
- Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
- Διαταραγμένη ανοχή της γλυκόζης ή διαταραγμένη γλυκόζη αίματος νηστείας
Τύποι Σακχαρώδους Διαβήτη
Υπάρχουν τρεις τύποι Σακχαρώδους Διαβήτη, ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1, ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 και ο Διαβήτης Κύησης.
ΣΔτ1
Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1 (ΣΔΤ1)
Είναι η μορφή του Σακχαρώδους Διαβήτη που συνήθως εμφανίζεται σε νέους ανθρώπους, από την παιδική ηλικία έως και την ηλικία των 35 ετών
Είναι η μορφή του Σακχαρώδους Διαβήτη που συνήθως εμφανίζεται σε νέους ανθρώπους, από την παιδική ηλικία έως και την ηλικία των 35 ετών. Σε τυπικές περιπτώσεις εμφανίζεται ξαφνικά, με ποικίλη συμπτωματολογία, που περιλαμβάνει ειδικότερα ένα έντονο αίσθημα δίψας, αύξηση της αποβολής ούρων και της όρεξης, ωστόσο ο ασθενής χάνει βάρος.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ασθένεια διαγιγνώσκεται μετά από περιστατικό κετοξέωσης λόγω ύπαρξης συνοδού νοσήματος ή μετά από χειρουργική επέμβαση (κετοξέωση είναι η αλλαγή της οξεοβασικής ισορροπίας του αίματος λόγω της συσσώρευσης των κετονικών σωμάτων που προκαλείται από αυξημένο μεταβολισμό των λιπαρών οξέων και οδηγεί στη μεταβολή της λειτουργίας του εγκεφάλου, η οποία μπορεί να φτάσει έως και κώμα).
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1 θεωρείται μια ανοσολογική ασθένεια, κατά την οποία ο ίδιος ο οργανισμός επιτίθεται και καταστρέφει τα β κύτταρα του παγκρέατος που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ινσουλίνης. Η καταστροφή των β κυττάρων έχει κυρίως γενετικό υπόβαθρο, ενώ οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν επίσης ρόλο. Σ’ ένα 10% των περιπτώσεων, η ακριβής αιτία είναι άγνωστη ή η εμφάνιση μπορεί να οφείλεται σε τραύμα ή χειρουργική επέμβαση.
Καθώς στον ΣΔτ1, ο οργανισμός αδυνατεί να παράγει ινσουλίνη θα χρειαστεί να χορηγηθεί ινσουλίνη εξωγενώς.
ΣΔτ2
Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 (ΣΔΤ2)
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 είναι γνωστός και ως Διαβήτης ενηλίκων, αφού κυρίως εμφανίζεται σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας, συνήθως υπέρβαρους ή με μεταβολικό σύνδρομο
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 είναι γνωστός και ως Διαβήτης ενηλίκων, αφού κυρίως εμφανίζεται σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας, συνήθως υπέρβαρους ή με μεταβολικό σύνδρομο. Εδώ, η εμφάνιση των συμπτωμάτων είναι “καθυστερημένη” και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο η διάγνωσή του δεν είναι έγκαιρη. Αφορά περίπου το 90% των περιστατικών με Σακχαρώδη Διαβήτη.
Αν και υπάρχει γονιδιακό υπόβαθρο, ο ΣΔτ2 δεν είναι μια ανοσολογική πάθηση, όπως ο ΣΔτ1 που περιγράψαμε πιο πάνω. Έχει αντιθέτως δύο κύρια χαρακτηριστικά: έκκριση ινσουλίνης χαμηλότερη όμως των αναγκών του οργανισμού και αντίσταση στην ινσουλίνη των κυττάρων, κυρίως των μυών, του λιπώδους ιστού και του ήπατος.
Παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 2 είναι: η παχυσαρκία, η έλλειψη σωματικής άσκησης, διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, υδατάνθρακες και χαμηλή σε φυτικές ίνες, ιστορικό Διαβήτη κύησης, η συνύπαρξη παραγόντων του λεγόμενου «μεταβολικού συνδρόμου», όπως υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα, χαμηλή HDL, υψηλή αρτηριακή πίεση και κοιλιακή παχυσαρκία.
Στους ασθενείς αυτούς η θεραπεία περιλαμβάνει δίαιτα και άσκηση, αντιδιαβητικά δισκία από το στόμα ή και ενέσιμες αγωγές που ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενούς περιλαμβάνουν τις ινκρετινικές αγωγές και την ινσουλίνη. Ας θυμόμαστε ότι όσο καλά κι αν αντιμετωπιστεί ο Διαβήτης, με το χρόνο το πάγκρεας χάνει την ικανότητα να παράγει την ινσουλίνη που χρειάζεται ο οργανισμός.
Διαβήτης Κύησης
Διαβήτης Κύησης
Ο Διαβήτης κύησης είναι μια αντιστρέψιμη κατάσταση η οποία υποχωρεί μετά το τοκετό
Ως Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης ορίζεται η διαταραχή μεταβολισμού των υδατανθράκων που διαγιγνώσκεται κατά την έναρξη ή τη διάρκεια της κύησης. Η αύξηση της συχνότητας παχυσαρκίας και η μεταβολή του τρόπου ζωής έχει προκαλέσει την εμφάνιση ΣΔτ2 (και σπανιότερα ΣΔτ1) στις ηλικίες που συνήθως οι γυναίκες κυοφορούν, συνεπώς έχει αυξηθεί ο αριθμός γυναικών σε κατάσταση εγκυμοσύνης που έχουν ΣΔ αλλά είναι αδιάγνωστες. Ο Διαβήτης κύησης είναι μια αντιστρέψιμη κατάσταση η οποία υποχωρεί μετά το τοκετό. Ως Σακχαρώδης Διαβήτης κύησης (ΣΔ κύησης) ορίζεται η παθολογική ανοχή γλυκόζης, η οποία ξεκινά ή διαγιγνώσκεται για πρώτη φορά κατά την κύηση, ανεξάρτητα από το είδος της θεραπείας που απαιτείται (ινσουλίνη ή μόνο δίαιτα) και ανεξάρτητα από το αν η κατάσταση αυτή εμμένει και μετά τον τοκετό. Έτσι, από τον ορισμό δεν εξαιρείται η προϋπάρχουσα δυσανοχή που πρωτοδιαγιγνώσκεται κατά την κύηση ή η δυσανοχή που πρωτοεκδηλώνεται κατά τη διάρκειά της. Η παρουσία Διαβήτη κύησης συνδυάζεται με αυξημένο κίνδυνο συγγενών ανωμαλιών των νεογνών, καθώς και με παρουσία πιθανών επιπλοκών στη μητέρα.
Η συχνότητα του Διαβήτη Κύησης ποικίλλει ανάλογα με τον μελετηθέντα πληθυσμό αλλά και τα διαγνωστικά κριτήρια που χρησιμοποιούνται. Η μέχρι σήμερα παρατηρηθείσα συχνότητα αγγίζει το 18%, αλλά βαίνει αυξανόμενη, καθώς παρατηρείται επιδημική αύξηση της παχυσαρκίας τις τελευταίες δεκαετίες.
Λόγοι εμφάνισης Διαβήτη Κύησης
Η ευρύτατη πλειοψηφία των εγκύων θα αναπτύξει μια ήπια διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης στο δεύτερο ήμισυ της εγκυμοσύνης, όταν δηλαδή εμφανιστεί η φυσιολογική ινσουλινοαντίσταση της κύησης και η οποία θα παρέλθει μετά από τον τοκετό. Συμπληρωματικά επιδρούν η αύξηση πρόσληψης τροφής, η αύξηση του σωματικού βάρους καθώς και η μειωμένη σωματική δραστηριότητα που παρατηρούνται κατά το διάστημα αυτό.
Ο Διαβήτης Κύησης διαγιγνώσκεται:
- με τη μέτρηση γλυκόζης νηστείας και την HbA1c
- με τη δοκιμασία φόρτισης με γλυκόζη στις εγκύους μεταξύ 24ης-28ης εβδομάδας κύησης
Ο Διαβήτης Κύησης μπορεί να προκαλέσει προβλήματα τόσο στη μητέρα όσο και στο έμβρυο και γι’ αυτό θα πρέπει να διαγιγνώσκεται και να αντιμετωπίζεται άμεσα.
Ο Διαβήτης Κύησης μπορεί να προκαλέσει προβλήματα τόσο στη μητέρα όσο και στο έμβρυο και γι’ αυτό θα πρέπει να διαγιγνώσκεται και να αντιμετωπίζεται άμεσα.
Θεραπευτική αντιμετώπιση του Διαβήτη Κύησης
Σκοπός της θεραπείας πρέπει να είναι η επίτευξη και η διατήρηση της ευγλυκαιμίας σε όλη τη διάρκεια της κύησης και τον τοκετό για να προληφθούν οι δυσμενείς επιπτώσεις στο έμβρυο.
Όταν διαγνωσθεί ο Διαβήτης κύησης θα πρέπει η μητέρα με το γιατρό να καταστρώσουν ένα σχέδιο αντιμετώπισης με στόχο να διατηρήσουν τα επίπεδα σακχάρων στο αίμα μέσα σε φυσιολογικά όρια. Η προσαρμογή των διατροφικών συνηθειών της μητέρας και κάποιες διαιτολογικές συμβουλές μαζί με αύξηση της σωματικής δραστηριότητας, εφόσον αυτό είναι εφικτό, μπορεί να διατηρήσουν τις τιμές του σακχάρου σε φυσιολογικά επίπεδα. Άλλη θεραπευτική επιλογή είναι η χορήγηση ινσουλίνης. Αυτή η διαδικασία απαιτεί απαραίτητα εκπαίδευση της εγκύου. Απαραίτητος κρίνεται ο καθημερινός αυτοέλεγχος της γλυκόζης του αίματος με 4-6 μετρήσεις ημερησίως. Επίσης, ακρογωνιαίος λίθος είναι η διαιτητική παρέμβαση, όπως και η σωματική άσκηση, όταν δεν υπάρχει μαιευτική αντένδειξη. Τέλος, όταν οι γλυκαιμικοί στόχοι δεν επιτυγχάνονται, προστίθεται ινσουλινοθεραπεία.
Πηγές Αναφοράς
- American Diabetes Association Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care 2014;37(Suppl. 1):S81–S90
- Inzucchi SE, Bergenstal RM, et al. Management of Hyperglycemia in Type 2 Diabetes: A Patient-Centered Approach. Diabetes Care June 2012 vol. 35 no. 6 1364-1379
- ΑDA Standards of Medical Care in Diabetes 2015, Diabetes Care 2015.38(Suppl. 1):S33- S40
- https://care.diabetesjournals.org/content/40/Supplement_1/S11
- American Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes, 2017. Diabetes Care 2017; vol 29(suppl 1)
- Αmerican Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes, 2017. Diabetes Care 2017; vol 40 (suppl 1)
- Expert committee on the diagnosis and Classification of Diabetes mellitus. Report of the expert committee on the diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes care 1997; 20: 1183-1197
- Lawrence JM, Contreras R, Chen W, Sacks DA. Trends in the prevalence of preexisting diabetes and gestational diabetes mellitus among a racially/ethnically diverse population of pregnant women, 1999–2005. Diabetes Care 2008;31:899–904
- McIntyre HD, Sacks DA, Barbour LA, et al. Issues with the diagnosis and classification of hyperglycemia in early pregnancy. Diabetes Care 2016;39:53–54
- https://www.diabetes.org/gestational-diabetes.jsp
- Η. Ν. Μυγδάλης, Στρατηγικές στο Σακχαρώδη Διαβήτη, 2014, 281-294
06 2018
Βιβλιοθήκη Επιστημόνων Υγείας
Συνδεθείτε
Κάνετε login για να αποκτήσετε πρόσβαση σε παρουσιάσεις, επιστημονικές εκδηλώσεις, έντυπα, επιστημονικές μελέτες, video, υλικά για τους ασθενείς και απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις για τα προϊόντα μας.