BLOG | Οστεοπόρωση

Η αποφυγή πτώσεων στη στρατηγική πρόληψης καταγμάτων

Αλουμανής Κυριάκος, Ενδοκρινολόγος Η οστεοπόρωση είναι χρόνια νόσος, που χαρακτηρίζεται από δύο σημαντικά στοιχεία: τη μειωμένη οστική μάζα και τη διαταραχή της μικροαρχιτεκτονικής του οστού,…

Αλουμανής Κυριάκος, Ενδοκρινολόγος

Η οστεοπόρωση είναι χρόνια νόσος, που χαρακτηρίζεται από δύο σημαντικά στοιχεία: τη μειωμένη οστική μάζα και τη διαταραχή της μικροαρχιτεκτονικής του οστού, με αποτέλεσμα αυξημένη ευθραυστότητα και επιδεκτικότητα σε κατάγματα. Οστεοπορωτικά είναι τα κατάγματα εκείνα που προκύπτουν από πτώση από ύψος ανθρώπου σε όρθια θέση, χωρίς σοβαρό τραυματισμό. Δυστυχώς, κατά τη διαδικασία θεραπείας της οστεοπόρωσης ώστε να προληφθούν τα κατάγματα, λίγος χρόνος αφιερώνεται στη συζήτηση με τον ασθενή για τη σημασία των πτώσεων και τις πρακτικές αποφυγής των.

Πτώση, στην παρούσα συζήτηση, χαρακτηρίζεται ως η απροσδόκητη κατάληξη ενός ατόμου από όρθια, καθιστή ή οριζόντια θέση στο έδαφος, με απόσταση μετακίνησης έως ένα μέτρο, χωρίς άσκηση επιπλέον βίας. Τέτοιες πτώσεις κανονικά δεν θα πρέπει να δημιουργούν κίνδυνο καταγμάτων σε φυσιολογικά άτομα. Ωστόσο σε οστεοπορωτικούς ασθενείς συχνά οδηγούν σε κατάγματα ευθραυστότητας.

Σύμφωνα με τον IOF, κάθε χρόνο θα πέσει περίπου το ένα τρίτο όλων των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών. Πολλές από αυτές τις πτώσεις οδηγούν σε κατάγματα. Ορισμένες κοινές αιτίες πτώσεων περιλαμβάνουν κινδύνους είτε στο σπίτι είτε έξω από αυτό. Ορισμένες συμπεριφορές στον τρόπο ζωής μπορούν επίσης να αυξήσουν τις πιθανότητες πτώσης. Εκτός των περιβαλλοντικών παραγόντων κινδύνου για την πρόκληση πτώσης, φαρμακευτικές ουσίες (αντικαταθλιπτικά, υπνωτικά κ.α.), παθολογικά αίτια (καρδιαγγειακές παθήσεις, νευρολογικά αίτια, ορθοστατική υπόταση κ.α.), άλλες καταστάσεις υγείας σχετιζόμενες με την ηλικία (οπτική οξύτητα, διανοητική έκπτωση, μυική αδυναμία, ανεπάρκεια βιταμίνης D κ.α.) μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για πτώσεις.

Προκειμένου να μειωθεί όσο το δυνατόν ο κίνδυνος πτώσεων που οφείλεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, προτείνονται συμβουλές εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας, κάποιες από τις οποίες παρατίθενται κατωτέρω:

Δοκιμάστε τις παρακάτω συμβουλές για να αποφύγετε τις πτώσεις όταν βρίσκεστε έξω:

Φορέστε παπούτσια με χαμηλά τακούνια με σόλες από καουτσούκ για πιο σταθερή βάση (πρόσφυση) και φοράτε ζεστές μπότες το χειμώνα.
Χρησιμοποιήστε τα κάγκελα της σκάλας καθώς ανεβαίνετε και κατεβαίνετε (και στις κυλιόμενες σκάλες).
Εάν τα πεζοδρόμια φαίνονται ολισθηρά, περπατήστε στο γρασίδι, για πιο σταθερή βάση.
Κοιτάξτε προσεκτικά τις επιφάνειες των δαπέδων στα δημόσια κτίρια. Τα δάπεδα από πολύ γυαλισμένο μάρμαρο ή κεραμίδι μπορεί να είναι πολύ ολισθηρά. Όταν αυτές οι επιφάνειες είναι υγρές, μπορεί να γίνουν επικίνδυνες. Όταν τα δάπεδα έχουν πλαστικό τάπητα ή χαλί, περπατήστε σε αυτά όποτε είναι δυνατόν.
Κρατήστε τη βεράντα, τους κοινόχρηστους χώρους και το δρόμο σας καθαρούς από φύλλα, χιόνι, σκουπίδια ή ακαταστασία. Επίσης, κρατήστε τους σε καλή κατάσταση.
Ανάψτε το φως έξω από την μπροστινή πόρτα πριν φύγετε από το σπίτι σας νωρίς το βράδυ, ώστε να έχετε εξωτερικό φως όταν επιστρέψετε στο σκοτάδι.
Χρησιμοποιήστε μια τσάντα ώμου ή ένα πορτοφόλι για να αφήσετε τα χέρια σας ελεύθερα.
Χρησιμοποιήστε έναν βοήθημα βάδισης, όπου απαιτείται.
Μάθετε σχετικά με τις υπηρεσίες που μπορούν να σας βοηθήσουν, όπως τα μπακάλικα που λαμβάνουν παραγγελίες μέσω τηλεφώνου ή διαδικτύου και παραδίδουν κατ΄οίκον, ειδικά σε κακές καιρικές συνθήκες.
Σταματήστε στα κράσπεδα και ελέγξτε το ύψος προτού ανεβείτε ή κατεβείτε. Να είστε προσεκτικοί σε κράσπεδα που έχουν κλίση για πρόσβαση για ποδήλατα ή αναπηρικές καρέκλες. Η κλίση μπορεί να οδηγήσει σε πτώση.
Σκεφτείτε να φοράτε προστατευτικά ισχίου ή μαξιλαράκια ισχίου για πρόσθετη προστασία αν πέσετε.

Δοκιμάστε τις παρακάτω συμβουλές για να αποφύγετε τις πτώσεις όταν βρίσκεστε στο σπίτι:

Αφαιρέστε από το πάτωμα όλα τα χαλαρά καλώδια, τα κορδόνια και τοποθετήστε χαλιά.
Κρατήστε τα πατώματα χωρίς ακαταστασία.
Βεβαιωθείτε ότι όλα τα χαλιά έχουν αντιολισθητική επένδυση ή είναι κολλημένα στο πάτωμα.
Μην χρησιμοποιείτε αλοιφές με βάση το κερί σε γυμνά δάπεδα.
Κρατήστε τα έπιπλα στη συνηθισμένη τους θέση.
Τοποθετήστε ράβδους στήριξης στους τοίχους του μπάνιου δίπλα στη μπανιέρα, το ντους και την τουαλέτα.
Χρησιμοποιήστε ένα χαλάκι από καουτσούκ στο ντους ή στη μπανιέρα.
Εάν είστε ασταθής στα πόδια σας, σκεφτείτε να χρησιμοποιήσετε μια πλαστική καρέκλα με πλάτη και μη ολισθηρά πόδια στο ντους ή τη μπανιέρα και χρησιμοποιήστε ένα ντους χειρός για μπάνιο.
Χρησιμοποιήστε χαλιά στο πάτωμα κοντά στη σόμπα και το νεροχύτη.
Καθαρίστε τις διαρροές μόλις συμβούν (στην κουζίνα και οπουδήποτε στο σπίτι).
Τοποθετήστε τους διακόπτες φώτων σε κοντινή απόσταση από το κρεβάτι σας και ένα νυχτερινό φως μεταξύ
υπνοδωματίου και μπάνιου.
Κρατήστε ένα φακό με καινούργιες μπαταρίες δίπλα στο κρεβάτι σας.
Κρατήστε τις σκάλες καλά φωτισμένες, με διακόπτες φωτός στο πάνω και στο κάτω μέρος.
Εγκαταστήστε γερά κιγκλιδώματα και στις δύο πλευρές των σκαλοπατιών.
Επισημάνετε τα κορυφαία και κατώτερα σκαλιά της σκάλας με φωτεινή ταινία.
Βεβαιωθείτε ότι τα μοκέτα είναι ασφαλισμένα στα σκαλιά και σε όλο το σπίτι σας.
Σκεπάστε τη βεράντα με στρώση αντιολισθητικής βαφής.
Εγκαταστήστε κιγκλιδώματα και στις δύο πλευρές της βεράντας.
Τοποθετήστε τα αντικείμενα που χρησιμοποιείτε πιο συχνά σε εύκολη πρόσβαση. Αποφύγετε να σκύβετε ή να κάμπτετε τη μέση.
Χρησιμοποιήστε βοηθητικές συσκευές για να αποφύγετε την καταπόνηση ή τον τραυματισμό.
Εάν πρέπει να χρησιμοποιήσετε σκάλα, χρησιμοποιήστε ανθεκτική με χειρολισθήρα και πλατύ σκαλοπάτι.
Εξετάστε το ενδεχόμενο να έχετε πάνω σας ένα προσωπικό σύστημα αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών (PERS) ή να κρατήσετε ένα κινητό τηλέφωνο μαζί σας, ώστε να μπορείτε να καλέσετε αμέσως για βοήθεια εάν πέσετε.
Μην σηκωθείτε πολύ γρήγορα μετά το φαγητό ή όταν είστε καθισμένος ή ξαπλωμένος.
Συζητήστε με τον επαγγελματία υγείας ή τον φαρμακοποιό σας σχετικά με τις παρενέργειες των φαρμάκων που παίρνετε. Ορισμένα μπορεί να σας κάνουν να νιώσετε ζάλη ή υπνηλία.
Εάν είστε ασταθής στα πόδια σας, χρησιμοποιήστε ένα στήριγμα ή μπαστούνι ανά πάσα στιγμή.

https://www.nof.org/patients/fracturesfall-prevention/

https://cdn.nof.org/wp-content/uploads/2017/04/25-TIPS-Ways-to-Prevent-Falls.pdf

OST/ART/15_11_2017