BLOG | Δερματολογία

Πετρά Αναστασία,
Δερματολόγος- Αφροδισιολόγος

Η ψωρίαση είναι μία κοινή, χρόνια, φλεγμονώδης πάθηση, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί με πολλά διαφορετικά πρόσωπα. Στο πέρασμα των χρόνων πολλά έχουν συζητηθεί σχετικά με αυτήν την πάθηση, με τα περισσότερα να αφορούν μύθους και λιγότερα την αλήθεια.

ΜΥΘΟΣ Νο1

Η ψωρίαση είναι μεταδοτική.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Η ψωρίαση δεν οφείλεται σε παθογόνο παράγοντα. Είναι γενετική πάθηση, με τους περιβαλλοντικούς παράγοντες και τον τρόπο ζωής του πάσχοντος να παίζουν σημαντικό ρόλο στην πορεία της⁽¹⁾. Ωστόσο, πολλοί τείνουν να τη μπερδεύουν με την ψώρα, μία λοίμωξη, η οποία οφείλεται σε παράσιτο και πράγματι είναι μεταδοτική.

ΜΥΘΟΣ Νο2

Η ψωρίαση αφορά μόνο τους ενήλικες.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Αφορά περισσότερο τους ενήλικες (0,5-11,4%), αλλά παρατηρείται και στην παιδική ηλικία (0-1,4%) ⁽²⁾.

ΜΥΘΟΣ Νο3

Εμφανίζεται κατά βάση σε υποανάπτυκτες χώρες.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Αφορά τον πληθυσμό παγκόσμια, με τα ποσοστά εμφάνισής της να μεγαλώνουν, όσο μεγαλώνει η απόσταση από τον ισημερινό.

ΜΥΘΟΣ Νο4

«Δε με ενδιαφέρει να θεραπεύσω την ψωρίασή μου, γιατί δε με ενοχλεί αισθητικά. Έχω συμβιβαστεί με την εμφάνισή μου».

ΑΛΗΘΕΙΑ

Η ψωρίαση δεν αφορά μόνο το δέρμα. Αντίθετα, ανάλογα με την έκταση και την έντασή της επηρεάζει όλο τον οργανισμό. Καθιστά ένα περιβάλλον φλεγμονής στον οργανισμό με αποτέλεσμα να εμφανίζονται συμπτώματα και από άλλα συστήματα, έξω από το δέρμα ^{(3) (4) (5)}.

ΜΥΘΟΣ Νο5

Όλοι οι πάσχοντες θα εμφανίσουν ψωρίαση με τα ίδια χαρακτηριστικά.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Η ψωρίαση μπορεί να εμφανιστεί με τελείως διαφορετικό τρόπο στο δέρμα από πάσχοντα σε πάσχοντα ή με τελείως διαφορετική προσβολή συστήματος, αφού κάποιοι μπορεί να εκδηλώσουν μόνο αρθρίτιδα (ψωριασική), προσβολή ονύχων (ψωριασική ονυχία) ή άλλο και η έναρξη των συμπτωμάτων να συμβεί κάτω από διαφορετικές συνθήκες.

ΜΥΘΟΣ Νο6

Το σωματικό βάρος δε σχετίζεται με την ψωρίαση.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Το αυξημένο σωματικό βάρος επιδεινώνει την εμφάνιση της ψωρίασης και αυξάνει την πιθανότητα για εμφάνιση και άλλων συνοδών παθογόνων καταστάσεων (αυξημένα λιπίδια, υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, μεταβολικό σύνδρομο) ⁽⁶⁾.

ΜΥΘΟΣ Νο7

Ο συχνός τραυματισμός δεν επηρεάζει την εμφάνιση της ψωρίασης.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Ο τραυματισμός συμβάλλει στην επέκταση της ψωρίασης στο δέρμα, μία κατάσταση η οποία περιγράφεται με τον όρο «φαινόμενο Koebner».

ΜΥΘΟΣ Νο8

Η ψωρίαση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης επιδεινώνεται.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Οι εγκυμονούσες οι οποίες πάσχουν από ψωρίαση μπορεί να εμφανίσουν βελτίωση, επιδείνωση ή σταθερότητα στην ψωρίασή τους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Επιπλέον, οι εγκυμονούσες μπορεί να αναπτύξουν μία σπάνια μορφή γενικευμένης ψωρίασης, η οποία συνήθως απαντάται στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.

ΜΥΘΟΣ Νο9

Ο μόνος εξωγενής παράγοντας που μπορεί να επιδεινώσει την ψωρίαση είναι το στρες.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Η σωματική ή συναισθηματική φόρτιση επιδρά στην εξέλιξη της ψωρίασης, αλλά σημαντική θέση κατέχουν και άλλοι ιατρικοί και συμπεριφορικοί παράγοντες, όπως λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων ⁽⁷⁾, το κάπνισμα, το αλκοόλ, το αυξημένο σωματικό βάρος, οι λοιμώξεις.

ΜΥΘΟΣ Νο10

Οι πάσχοντες από ψωρίαση εμφανίζουν τις ίδιες πιθανότητες να αναπτύξουν οποιαδήποτε άλλη νοσηρή κατάσταση, όπως και οι μη πάσχοντες από ψωρίαση.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Οι πάσχοντες από ψωρίαση εμφανίζουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν καρδιαγγειακά νοσήματα, κακοήθειες, σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση, μεταβολικό σύνδρομο, φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, σοβαρές λοιμώξεις και αυτοάνοσα νοσήματα ^{(8) (9) (10) (11) (12)}, συγκριτικά με τους μη πάσχοντες από ψωρίαση.

ΜΥΘΟΣ Νο11

«Για ήπιες βλάβες που μοιάζουν με ψωρίαση δεν έχω λόγο να επισκεφτώ ένα δερματολόγο, αλλά θα χρησιμοποιήσω μόνος μου τοπικά σκευάσματα για να το βοηθήσω».

ΑΛΗΘΕΙΑ

Η εμφάνιση οποιασδήποτε δερματικής βλάβης επιβάλλει την επίσκεψη σε δερματολόγο, επειδή:

• Πολλές βλάβες μπορεί να μοιάζουν αλλά να μην ανήκουν στην ίδια δερματοπάθεια. Έτσι, και με την ψωρίαση, υπάρχουν πολλές δερματικές βλάβες που μοιάζουν με ψωρίαση, αλλά δεν είναι ψωρίαση. Και αυτό μόνο ο δερματολόγος μπορεί να το εξασφαλίσει.
• Κατά την επίσκεψη στο δερματολόγο γίνεται μία πλήρης κλινική εξέταση, η οποία αφορά τόσο τις συγκεκριμένες βλάβες, αλλά και πολλά άλλα συστήματα, γιατί, όπως προαναφέρθηκε, η ψωρίαση μπορεί να μην αφορά μόνο το δέρμα.

ΜΥΘΟΣ Νο12

Το σημαντικότερο στην ψωρίαση είναι να θεραπευθεί η βλάβη στο δέρμα.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Το σημαντικότερο στην ψωρίαση είναι να αντιμετωπιστεί ο ασθενής συνολικά. Εκτός από τη δερματική βλάβη, την πιθανότητα να αναπτύξει αρθροπάθεια, βλάβες στα νύχια ή στο τριχωτό της κεφαλής ή όποιο άλλο σύμπτωμα από άλλα συστήματα, εξίσου σημαντική είναι και η ψυχολογική επιβάρυνση την οποία βιώνει. Ανάλογα με την έκταση, την ένταση των βλαβών και την εντόπιση των βλαβών της ψωρίασης, οι πάσχοντες μπορεί να μην έχουν καλή ποιότητα ζωής. Ουσιαστική είναι η υποστήριξή τους ψυχολογικά.

ΜΥΘΟΣ Νο13

Όλοι οι ασθενείς με ψωρίαση χρειάζονται την ίδια θεραπεία.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Ο τρόπος αντιμετώπισης της ψωρίασης ποικίλλει ανάλογα με τη μορφή, την εντόπιση, την έκταση, την ένταση των βλαβών, αλλά και το υποκείμενο ιατρικό ιστορικό του κάθε πάσχοντος. Ανάλογα με όλα τα παραπάνω, λοιπόν, η αντιμετώπιση μπορεί να αφορά τοπικούς παράγοντες, φωτοθεραπεία ή συστηματικούς παράγοντες ή και συνδυασμό αυτών. Ανάλογα με τον κατάλληλο για τον κάθε πάσχοντα τρόπο αντιμετώπισης μπορεί να συνδυάζεται και από τον αντίστοιχο εργαστηριακό έλεγχο.

ΜΥΘΟΣ Νο14

Ο δερματολόγος είναι ο μόνος ειδικός γιατρός για την αντιμετώπιση της ψωρίασης.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Ανάλογα με τα συμπτώματα, μπορεί να απαιτείται η συνεργασία ειδικών περισσοτέρων της μίας ειδικότητας, όπως δερματολόγων, ρευματολόγων.

ΜΥΘΟΣ Νο15

Δε χρειάζεται να χρησιμοποιούμε ενυδατικές κρέμες, αφού κάνουμε σωστά τη θεραπεία μας.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Η ενυδάτωση και τα αντίστοιχα προιόντα είναι πολύ χρήσιμα στην περιποίηση της επιδερμίδας. Διατηρεί την επιδερμίδα μαλακή και ενυδατωμένη, επομένως συμβάλλει στην ελάττωση του κνησμού και της ευαισθησίας την οποία μπορεί ο ασθενής να αισθάνεται.

ΜΥΘΟΣ Νο16

Το τεχνητό μαύρισμα (solarium) μπορεί να αντικαταστήσει τη φωτοθεραπεία.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Τo τεχνητό μαύρισμα (solarium) μπορεί να φαίνεται ότι βελτιώνει  την ψωρίαση και ορισμένοι πάχοντες να το ακολουθούν ως τρόπο αντιμετώπισης της ψωρίασης, ωστόσο τα επιστημονικά δεδομένα είναι περιορισμένα και οι ασθενείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι ρυθμίσεις των μηχανημάτων στο τεχνητό μαύρισμα ποικίλλουν πολύ, χωρίς να υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες. Αντίθετα, η φωτοθεραπεία είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης ο οποίος στηρίζεται στη χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας στο ψωριασικό δέρμα. Η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να δράσει μέσω της ικανότητάς της να ελαττώνει τον ταχύτατο πολλαπλασιασμό των κυττάρων της επιδερμίδας (κερατινοκυττάρων) και της αντιφλεγμονώδους δράσης της, προκαλώντας την απώλεια των άρρωστων Τ-κυττάρων στις ψωριασικές βλάβες. Οι ρυθμίσεις τίθενται από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό, υπό τις οδηγίες δερματολόγων.

Παρόλα αυτά, συνδυασμός της κλιματοθεραπείας (προσεκτική ηλιακή έκθεση) και των θαλάσσιων μπάνιων αποτελούν, επίσης, τρόπο αντιμετώπισης για τη βελτίωση της ψωρίασης. Αυτό ισχύει, λόγω του συνδυασμού της ηλιακής ακτινοβολίας με την έκθεση σε μπάνια με «αλατισμένο» νερό.

ΜΥΘΟΣ Νο17

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης απαγορεύονται όλες οι θεραπείες της ψωρίασης.

ΑΛΗΘΕΙΑ

Η παρουσία της ψωρίασης σε μία έγκυο γυναίκα σχετίζεται με μία πολύ ευαίσθητη περίοδο της ζωής της. Η επιλογή της αγωγής θα πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να προστατεύεται το έμβρυο. Εκτός από την τοπική περιποίηση, με ενυδατικά σκευάσματα και, ανάλογα με την περίσταση, τοπικά φαρμακευτικά σκευάσματα, συγκεκριμένος τύπος φωτοθεραπείας, επίσης, μπορεί να επιλεγεί ως θεραπεία κατά την εγκυμοσύνη (13). Αν παρόλα τα παραπάνω μέτρα αντιμετώπισης, συνεχίζει να υπάρχει ανάγκη για αντιμετώπιση, τότε η συστηματική αγωγή είναι το επόμενο βήμα αντιμετώπισης. Παρόλα αυτά, πολύ λίγοι συστηματικοί παράγοντες θεωρούνται κατάλληλοι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και πάντοτε υπό την καθοδήγηση των ειδικών.

Αδιαμφισβήτητα η ψωρίαση αποτελεί μία από τις πιο πολυμελετημένες καταστάσεις, με πολλούς παράγοντες διαθέσιμους στη φαρμακευτική της φαρέτρα.

PsO_blog_30_3_2020