BLOG | Οστεοπόρωση

Τα συχνότερα οστεοπορωτικά κατάγματα και η αντιμετώπιση τους

Φλεβαράκης Γεώργιος, Ορθοπαιδικός Χειρουργός Κάνατε το καλύτερο δυνατό για να προστατέψετε τον εαυτό σας από το σπάσιμο ενός οστού λόγω οστεοπόρωσης. Ή ίσως δεν γνωρίζατε…

Φλεβαράκης Γεώργιος, Ορθοπαιδικός Χειρουργός

Κάνατε το καλύτερο δυνατό για να προστατέψετε τον εαυτό σας από το σπάσιμο ενός οστού λόγω οστεοπόρωσης. Ή ίσως δεν γνωρίζατε καν ότι τα οστά σας ήταν σε κίνδυνο. Είτε έτσι είτε αλλιώς, το κάταγμα σας μπορεί να θεραπευτεί και μπορείτε να συνεργαστείτε στενά με τον γιατρό σας, ώστε να αποφύγετε να συμβεί ξανά στο μέλλον.

Τα κατάγματα της σπονδυλικής στήλης, του ισχίου και του καρπού είναι οι πιο συνηθισμένοι τύποι σε άτομα με οστεοπόρωση1.
Μία πτώση ή ένας τραυματισμός χαμηλής βίας που δεν θα βλάψει ένα άτομο με υγιή οστά μπορεί να προκαλέσει κάταγμα του οστού όταν έχετε οστεοπόρωση. Αν αυτό συμβεί θα χρειαστείτε θεραπεία για τον συγκεκριμένο τύπο κατάγματος.

Κάποια κατάγματα ευτυχώς, μπορούν να επουλωθούν από μόνα τους, ανάλογα με το ποιο οστό είναι σπασμένο και τη σοβαρότητα του τραυματισμού. Κάποια άλλα απαιτούν εξειδικευμένη ιατρική παρέμβαση2.

Όπως και να έχει θα πρέπει να αναζητήσετε τη βοήθεια Ορθοπαιδικού, ο οποίος εκτός της φροντίδας του κατάγματος θα διερευνήσει και τα αιτία της πτώσης, τα οποία ενίοτε κρύβουν κάποια άλλη παθολογία. Θα σας δώσει επίσης συμβουλές και κατευθύνσεις σχετικά με την πρόληψη και τη θεραπεία της νόσου. Ένα κάταγμα αποτελεί πολλές φορές έναυσμα για έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής της οστεοπόρωσης ή την τροποποίησή της 3.

Τα συχνότερα οστεοπορωτικά κατάγματα και η αντιμετώπιση τους Άλλος ένας τρόπος που προλαμβάνει την εμφάνιση οστεοπόρωσης είναι η σωματική άσκηση. Επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η τακτική σωματική άσκηση βοηθά στη διατήρηση της οστικής πυκνότητας, αλλά και στην αποφυγή της οστικής απώλειας 4.

Κατάγματα της σπονδυλικής στήλης

Πρόκειται για τα συχνότερα οστεοπορωτικά κατάγματα, διπλάσια σε συχνότητα από τα υπόλοιπα. Συνήθως είναι συμπιεστικού τύπου, συμπιέζεται δηλαδή ένας σπόνδυλος ανάμεσα στον υπερκείμενο και τον υποκείμενο και σπάει, χάνοντας το φυσιολογικό του σχήμα και ύψος.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, θα χρειαστεί μόνο ανάπαυση, φάρμακα για τον πόνο, ένας νάρθηκας σταθεροποίησης της σπονδυλικής στήλης, φυσικοθεραπεία και υπομονή.
Εάν ο πόνος σας διαρκεί και είναι σοβαρός, ή ο τύπος του κατάγματος το επιβάλλει, ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει χειρουργική θεραπεία όπως την Σπονδυλοπλαστική ή την Κυφοπλαστική, μέθοδοι που σκοπό έχουν την εξάλειψη του πόνου, την σταθεροποίηση του κατάγματος, την μείωση της πιθανότητας επιδείνωσης ή στην περίπτωση της Κυφοπλαστικής την αποκατάσταση της ανατομίας του σπονδύλου. Πρόκειται για διαδερμικές αναίμακτες μικροεπεμβατικές μεθόδους που μπορούν να γίνουν με τοπική ή γενική αναισθησία με επιβεβαιωμένα θετικά αποτελέσματα 5.

Κατάγματα του ισχίου

Η αντιμετώπιση ενός κατάγματος του ισχίου εξαρτάται από το σημείο το έσπασε, την ηλικία του ασθενούς και τη γενική του υγεία 6. Η θεραπεία εδώ είναι σχεδόν πάντα χειρουργική, η αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει από λίγες ημέρες έως 2,5 μήνες αναλόγως του κατάγματος και της χειρουργικής μεθόδου, ενώ οι επιλογές θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Χειρουργική επιδιόρθωση με βίδες, ενδομυελικούς ήλους ή πλάκες
  • Μερική ή ολική αντικατάσταση του ισχίου
  • Φυσικοθεραπεία για ταχύτερη κινητοποίηση και ενδυνάμωση

Η επιλογή της μεθόδου στηρίζεται σχεδόν πάντα στον τύπο του κατάγματος.

Οι 2 πιο συχνοί τύποι καταγμάτων του ισχίου είναι:

1. Το υποκεφαλικό κάταγμα, το όποιο αντιμετωπίζεται είτε με μερική ή ολική αντικατάσταση του ισχίου ή με διατήρηση και συγκράτηση της κεφαλής με βίδες, αν πρόκειται για σχετικά νέο ασθενή.


2. Το διατροχαντήριο κάταγμα, το οποίο αντιμετωπίζεται με οστεοσύνθεση, ανάταξη και συγκράτηση δηλαδή των κατεαγόντων τμημάτων με μεταλλικά υλικά, βίδες, πλάκες ή ήλους.

Το σημαντικό στοιχείο είναι πως ειδικά για την μέθοδο αντικατάστασης της άρθρωσης, τη λεγόμενη αρθροπλαστική ισχίου, εξαιτίας της εφαρμογής νεότερων ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων, η αποκατάσταση πλέον είναι ταχύτατη με διάρκεια λίγων ημερών. Στις άλλες περιπτώσεις, η καθυστερημένη αποκατάσταση οφείλεται στο γεγονός ότι περιμένουμε από τον ίδιο τον οργανισμό να επουλώσει το κάταγμα (πώρωση), διαδικασία η οποία στην συγκεκριμένη περιοχή διαρκεί περίπου 2,5 μήνες.

Κατάγματα του καρπού


Η θεραπεία και εδώ εξαρτάται από τη θέση, τον τύπο και την σοβαρότητα του κατάγματος. Με τη σωστή φροντίδα, τα περισσότερα κατάγματα μπορεί να θεραπευτούν χωρίς χειρουργική θεραπεία 7. Στις περισσότερες περιπτώσεις θα χρειαστούν:

  • Ανάταξη του κατάγματος, επαναφορά δηλαδή των κατεαγόντων τμημάτων σε μια σχετικά ανατομική και αποδεκτή θέση, πράξη η οποία γίνεται με κάποιους χειρισμούς από τον ορθοπαιδικό τις περισσότερες φορές υπό τοπική αναισθησία.
  • Νάρθηκας ή γύψος για 4-6 εβδομάδες
  • Ασκήσεις για το χέρι, τον καρπό, τον αντιβράχιο, τον αγκώνα ή τον ώμο
  • Φυσικοθεραπεία

Αν η παρεκτόπιση του κατάγματος είναι μη αποδεκτή, τότε θα χρειαστεί χειρουργική αποκατάσταση, έτσι ώστε ο καρπός να παραμείνει ανώδυνος και λειτουργικός μετά το πέρας της θεραπείας. Η οστεοσύνθεση και εδώ γίνεται με εμφυτεύσιμα μεταλλικά υλικά συνήθως μία μικρή πλάκα, με βίδες ή έναν εξωτερικό σταθεροποιητή. Αυτές οι συσκευές κρατούν το οστό στη θέση του, ενώ ο οργανισμός θεραπεύει το κάταγμα.

Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, να συνειδητοποιήσει ο καθένας μας πόσο σοβαρή νόσος είναι η οστεοπόρωση. Είναι σίγουρο πως πλέον διαθέτουμε πολλά όπλα για την ταχύτερη και επιτυχημένη αντιμετώπιση των επιπλοκών της, όπως τα οστεοπορωτικά κατάγματα. Όπως σε κάθε νόσο όμως, έτσι και εδώ, η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη 8. Η διάγνωση και η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με την άσκηση και τη διατροφή μπορούν να προλάβουν πολλές δυσάρεστες καταστάσεις.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

  1. Tosi LL, Bouxsein ML, Johnell O. Commentary on the AAOS position statement: recommendations for enhancing the care for patients with fragility fractures. Tech Orthop. 2004;19:121–125.
  2. World Health Organisation. Prevention and Management of Osteoporosis. WHO Technical Report Series. 2003
  3. National Osteoporosis Foundation. Physician’s guide to prevention and treatment of osteoporosis. Washington DC: National Osteoporosis Foundation; 2003.
  4. Ernst E. Exercise for female osteoporosis: a systematic review of randomised clinical trials. Sports Medicine. 1998;25:359–368.
  5. Mazanec DJ, Podichetty VK, Mompoint A, Potnis A. Vertebral compression fractures: manage aggressively to prevent sequelae. Cleve Clin J Med. 2003;70:147–156.
  6. Parker M. Diagnosis and immediate care of fractured neck of femur. Hosp Med. 2001;63:42–43.
  7. Laugharne E, Bhavsar D, Rajaratnam V (2013) The distribution of hand fractures: a British perspective. Eur J Plast Surg 36:367–370
  8. Holloway KL, Brennan SL, Kotowicz MA, Bucki-Smith G, Timney EN, Dobbins AG, Williams LJ, Pasco JA (2015) Prior fracture as a risk factor for future fracture in an Australian cohort. Osteoporos Int 26:629–635

OST/ART/31_01_2018