Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 (ΣΔτ2)

Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2

Ο Διαβήτης τύπου 2 (ΣΔτ2) είναι μια χρόνια νόσος που εμφανίζεται, όταν το πάγκρεας δεν παράγει την απαιτούμενη ποσότητα ινσουλίνης ή ο ίδιος ο οργανισμός δε μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την ινσουλίνη που παράγει. Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.

Ο Διαβήτης τύπου 2 είναι μία πολυσύνθετη νόσος που περιλαμβάνει πολύ περισσότερα στοιχεία από την ανεπάρκεια ινσουλίνης ή την αντίσταση στην ινσουλίνη. Πολλοί ασθενείς με Διαβήτη τύπου 2 έχουν συνυπάρχουσες ασθένειες, όπως καρδιακή νόσο και υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση) ή δυσλιπιδαιμία (μη φυσιολογικούς τύπους ή επίπεδα λιπιδίων, όπως υψηλά τριγλυκερίδια, χαμηλή HDL χοληστερόλη και αυξημένη LDL χοληστερόλη). Επίσης, οι ασθενείς με Διαβήτη τύπου 2 είναι πιθανό να έχουν «μεταβολικό σύνδρομο» δηλαδή συνύπαρξη των περισσότερων από τις προαναφερθείσες καταστάσεις, σε συνδυασμό, όπως περιγράφεται παρακάτω.

Συμπτωματολογία του ΣΔτ2

Τα ακόλουθα μπορεί να αποτελούν συμπτώματα του Διαβήτη τύπου 2:

• Τομές και μώλωπες που αργούν να επουλωθούν
• Αιμωδίες στα χέρια ή στα πόδια
• Θαμπή όραση
• Κόπωση
• Ξηρότητα και κνησμός δέρματος (φαγούρα)
• Υποτροπιάζουσες ή συχνές λοιμώξεις, όπως λοιμώξεις του δέρματος, των ούλων και της ουροδόχου κύστης
• Ευερεθιστότητα
• Αυξημένη δίψα, πείνα και διούρηση.

Αιτιολογία και παράγοντες κινδύνου για ΣΔτ2

Γιατί παρουσιάζεται ο ΣΔτ2; Μια σειρά από παράγοντες κινδύνου συμβάλλουν στην εμφάνισή του:

Μεταβολικό Σύνδρομο

Ο όρος μεταβολικό σύνδρομο αναφέρεται σε μία ομάδα παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως δυσλιπιδαιμία, ινσουλινοαντοχή, παχυσαρκία και υπέρταση. Το σύνδρομο αυτό προσβάλλει εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο, θέτοντάς τους σε αυξημένο κίνδυνο για στεφανιαία νόσο. Ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιακής νόσου είναι η παχυσαρκία στην κοιλιακή περιοχή, η λεγόμενη «κεντρική παχυσαρκία». Η άμεση αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου, και κυρίως της παχυσαρκίας, είναι απαραίτητη, διότι οι ασθενείς αυτοί γρήγορα αναπτύσσουν Διαβήτη, στεφανιαία νόσο και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο

Το Εθνικό Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Χοληστερόλης (NCEP: National Cholesterol Education Program) ορίζει το Μεταβολικό Σύνδρομο ως τη συνύπαρξη τουλάχιστον 3 εκ των κάτωθι υπό φαρμακευτική αγωγή:

• Αυξημένης κοιλιακή περιφέρεια ≥102 cm (άνδρες) ή ≥ 88 cm (γυναίκες).
• Υψηλή αρτηριακή πίεση (>130/85)
• Αυξημένα τριγλυκερίδια ορού σε κατάσταση νηστείας (>150 mg/dL)
• HDL χοληστερόλη ορού <40 mg/dL (άνδρες) ή 50 mg/dL (γυναίκες)
• Διαταραγμένη γλυκόζη νηστείας (>110 mg/dL).

Αντιμετώπιση του ΣΔτ2

Σε αντίθεση με τις οξείες παθήσεις, όπως η πνευμονία ή η σκωληκοειδίτιδα, όπου μπορεί να χορηγηθεί κάποια αντιβίωση ή να γίνει χειρουργική επέμβαση, ο Διαβήτης είναι μία χρόνια νόσος και προϋποθέτει ότι ο ίδιος ο ασθενής θα συμμετέχει ενεργά στη φροντίδα του. Ο κοινός θεραπευτικός στόχος και για τους δύο τύπους Διαβήτη είναι ο έλεγχος της γλυκόζης αλλά διαφέρει ο τρόπος επίτευξης αυτού του στόχου. Οι ασθενείς με Διαβήτη τύπου 2 συνήθως ξεκινούν με αντιδιαβητικά δισκία από το στόμα, αλλά με τον καιρό είναι πιθανό ότι θα χρειαστεί να περάσουν σε άλλους τρόπους ελέγχου του σακχάρου τους. Επιπλέον, επειδή οι ασθενείς με Διαβήτη τύπου 2 μπορεί να έχουν διάφορες συνυπάρχουσες ασθένειες, δεν είναι σπάνιο ένας τέτοιος ασθενής να παίρνει πολλά διαφορετικά και συχνά ακριβά φάρμακα.

Αλλαγές στον τρόπο ζωής

Διατροφή και άσκηση. Τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη πρέπει να διαμορφώσουν ένα πρόγραμμα γευμάτων σε συνεννόηση με το γιατρό τους. Το πρόγραμμα αυτό προσαρμόζεται στις ανάγκες και τον τρόπο ζωής του κάθε ατόμου. Το πρόγραμμα γευμάτων για το Διαβήτη περιλαμβάνει τρεις συνιστώσες: την ποσότητα (υπολογισμός της πρόσληψης θερμίδων και της πρόσληψης υδατανθράκων), τους τύπους των τροφών και το χρόνο κατανάλωσης των γευμάτων.

Η μέτρια, συστηματική άσκηση βοηθά σημαντικά στον έλεγχο των επιπέδων της γλυκόζης και στη διατήρηση της καρδιαγγειακής υγείας. Η άσκηση βελτιώνει την ευαισθησία των ιστών στην ινσουλίνη και μειώνει τα επίπεδα ινσουλίνης σε κατάσταση νηστείας και μεταγευματικά. Η προσαρμογή του τρόπου ζωής μέσω της άσκησης μπορεί να είναι εξαιρετικά σημαντική για τη βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου στα άτομα με Διαβήτη τύπου 2. Η άσκηση ελαττώνει επίσης τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου βελτιώνοντας το λιπιδαιμικό προφίλ και βελτιώνοντας τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης στα Διαβητικά άτομα. Όταν συνδυαστεί με τροποποιήσεις στη δίαιτα, η άσκηση μπορεί να μειώσει αποτελεσματικά το σωματικό λίπος. Αυτός είναι συνήθως ένας σημαντικός παράγοντας για την επίτευξη του γλυκαιμικού ελέγχου στα άτομα με Διαβήτη τύπου 2.

Φαρμακευτική αντιμετώπιση

Η φαρμακευτική αγωγή για το Διαβήτη μπορεί να ξεκινήσει με διάφορους τρόπους και θα πρέπει να εξατομικεύεται με βάση τις ανάγκες του ασθενούς.

Τα αντιδιαβητικά δισκία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία μόνο του Διαβήτη τύπου 2. Συνταγογραφούνται συνήθως όταν με το πρόγραμμα διαιτητικής αγωγής και άσκησης δεν επιτυγχάνεται ο έλεγχος των επιπέδων γλυκόζης. Ωστόσο, καθώς ο ΣΔ2 διαγιγνώσκεται συνήθως χρόνια μετά την έναρξή του και η υπεργλυκαιμία είναι σημαντική, ορισμένοι ασθενείς ξεκινούν αμέσως με αντιδιαβητική αγωγή από το στόμα, ή και με ινσουλίνη. Τα τελευταία χρόνια, αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός και η ποικιλία των αντιδιαβητικών φαρμάκων από του στόματος για τη θεραπεία του Διαβήτη τύπου 2. Σήμερα υπάρχουν αρκετές κατηγορίες τέτοιων φαρμάκων που συνιστώνται στη θεραπεία του Διαβήτη τύπου 2. Κάθε κατηγορία έχει διαφορετικό μηχανισμό δράσης, ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ταυτόχρονα περισσότεροι τύποι. Ο θεράπων ιατρός σας είναι εκείνος που θα αποφασίσει ποια κατηγορία φαρμάκων ή συνδυασμός είναι ο καταλληλότερος για εσάς με βάση τον τρόπο ζωής σας, τις ανάγκες σας και τις τιμές που καταγράφετε στις μετρήσεις σας.

Εξέλιξη της Θεραπείας

Δεν υπάρχει τυποποιημένη προσέγγιση στη θεραπεία του Διαβήτη, αλλά κατά κανόνα, οι ασθενείς με Διαβήτη τύπου 2 καθοδηγούνται αρχικά να ακολουθήσουν πρόγραμμα δίαιτας και σωματικής άσκησης. Η δίαιτα και η άσκηση είναι ζωτικής σημασίας για τον καλό έλεγχο του σακχάρου, ανεξάρτητα από τον τύπο φαρμακοθεραπείας που θα χρησιμοποιηθεί τελικά. Επειδή μόνο με δίαιτα και άσκηση συνήθως δεν επιτυγχάνεται ο γλυκαιμικός στόχος του ασθενούς, ξεκινά η χορήγηση από το στόμα κάποιου αντιδιαβητικού δισκίου. Με τον καιρό, μπορεί να απαιτηθεί συνδυασμός φαρμάκων από το στόμα αλλά και έναρξη ενέσιμης αγωγής.

Εκπαιδευτικό Υλικό για τον ΣΔτ2

Πρώτη Φορά Απλά

Ο οδηγός, η σειρά των βίντεο “Πρώτη φορά απλά” και η θήκη μεταφοράς είναι μία σειρά εκπαιδευτικών υλικών, τα οποία μπορούν να ενθαρρύνουν τα άτομα με Διαβήτη να αισθανθούν άνετα και να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση σχετικά με την έναρξη της θεραπείας τους με ινσουλίνη τις πρώτες μέρες της θεραπείας.

Σε αυτό τον οδηγό μπορείτε να βρείτε χρήσιμες πληροφορίες για την έναρξη της ινσουλίνης για τη μεταγευματική σας ρύθμιση. Ακόμα μικρές συμβουλές που μπορείτε να εντάξετε στην καθημερινότητά σας.

Χάρτες Συζήτησης

Πρόκειται για εκπαιδευτικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται σε πάνω από 120 χώρες παγκοσμίως και έχουν ως στόχο να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο τα άτομα με διαβήτη κατανοούν και εμπεδώνουν τις πληροφορίες που λαμβάνουν για τη νόσο. Μέσα από δυναμικές ομάδες συζήτησης, οι συμμετέχοντες χρησιμοποιούν πρακτικές πληροφορίες ανάλογα με το πεδίο που τους ενδιαφέρει και εστιάζουν στα εξής ζητήματα:

• Η ζωή με το Διαβήτη
• Πώς λειτουργεί ο Διαβήτης
• Υγιεινή Διατροφή και Άσκηση
• Έναρξη θεραπείας με ινσουλίνη

Ημερολόγιο Αυτοελέγχου

Με τα ημερολόγια αυτά τα άτομα με διαβήτη μπορούν να παρακολουθούν την πορεία τους και να κρατούν ένα σημαντικό αρχείο μετρήσεων που θα τα βοηθήσει σημαντικά στην προσπάθειά τους για καλή γλυκαιμική ρύθμιση. Η καλή εκπαίδευση των ατόμων με διαβήτη και η ανθρώπινη προσέγγιση των αναγκών τους οδηγεί σε καλύτερη διαχείριση της νόσου τόσο σε σωματικό όσο και σε συναισθηματικό επίπεδο.

Οδηγός για άτομα με ΣΔτ2 – Αντιδιαβητική αγωγή με δισκία

Πρόκειται για έναν οδηγό στη διαχείριση του ΣΔτ2 που απαντά στα βασικά ερωτήματα των ατόμων που ξεκινούν ή βρίσκονται σε θεραπεία με αντιδιαβητικά δισκία. Η μετάταξη σε μία αγωγή είναι από μόνη της ένας στρεσογόνος παράγοντας και ο συγκεκριμένος οδηγός δίνει σε απλή και κατανοητή μορφή τα βασικά μηνύματα καθώς και συμβουλές που θα πρέπει τα άτομα με διαβήτη να έχουν κατά νου, όταν βρεθούν στην κατάσταση αυτή.